یکی از عمده ترین مشکلات و محدودی تهای خا کهای رسی، کند بودن
نفوذپذیری این خا کها نسبت به آب و حرکت هوا تهویه : Aeration میباشد. در
خیلی از خا کهای رسی بعد از چندین روز از گذشت آبیاری باز هم خاک خیس
بوده و اشباع از آب است. تجمع بلندمدت آب منجر به مختل شدن تهویه خاک
شده و ریشه گیاه به واسطه نبود اکسیژن کافی دچار صدمه م یگردد. میزان
صدمه به ریشه در مورد گیاهانی مثل درخت پسته که ریشه آن نسبت به شرایط
تهویه فوق العاده حساس است، شدیدتر م یباشد. یکی از عمد هترین دلایلی که
بهترین بافت خاک را برای احداث باغ پسته، باف تهای متوسط متمایل به شنی
لوم شنی تا شن لومی عنوان کرد هاند، همین حساسیت ریشه درخت پسته
نسبت به کمبود اکسیژن م یباشد. برای با لابردن نفوذپذیری خا کهای رسی نسبت
به آب و بهبود شرایط تهویه در این خا کها را ههای مختلفی بیان شده است.
متداو لترین راه، استفاده از شن برای اصاح بافت خاک است که طی سا لهای
اخیر شدیدا رواج پیدا کرده است. از نظر فنی و اقتصادی هیچ توجیهی برای
اصاح بافت خا کهای رسی با استفاده از دادن شن به این خا کها وجود ندارد.
همانطور که دیده میشود طی یک تا دو سال پس از اضافه کردن شن به خا کهای
رسی اثری از شن حتی در سطح خاک دیده نم یشود. شن اضافه شده در بین
ذرات رس خاک گم م یشود. از نظر تعریف، بافت خاک به درصد نهایی ذرات
معدنی تشکیل دهنده خاک شامل: شن ( sand )، سیلت یا لای ( silt)و رس ( cla)
شنا یی با عملیا ت کا شت و داشت با غا ت پسته میگردد. تفاوت بین سه کلاس
ذرات خا ک، یعنی شن، سیلت و رس فقط اندازه فیزیکی این ذرات است. در کل،
خاک به ذرات کوچکتراز دو میلیمتر گفته م یشود. ذرات بزرگتر از دو میلیمتر
موجود در خاک جزء خاک به حساب نم یآیند. درصد نسبی هر کدام از این
سه گروه ذرات خاک است که بافت خاک را تعیین میکند. برای اصلاح و تغییر
بافت خاک بایستی با اضافه کردن خاکی که محتوی آن ذره میباشد به خاک باغ
اصلی اقدام شود.
به عنوان مثال برای اصلاح بافت یک خاک رسی و سنگین بایستی خاک شنی به
خاک مورد نظر اضافه شود. برعکس برای اصلاح خا کهای شنی میتوان از
خاکهای دارای درصد زیادی رس استفاده کرد. نکته حائز اهمیت در اینجا مقدار
خاکی است که باید برای تغییر یک تا دو درصد شن یا رس به خا ک اصلی اضافه
شود. مقدار شن مورد نیاز برای اصاح بافت یک خاک رسی تا عمق نیم متر، چند
هزار کامیون شن میباشد که اصلا توجیه پذیر نیست .این در صورتی است که
تغییر یک تا دو درصدی یک جزء بافت خاک هیچ تاثیر معنی داری بر تغییر
ماهیت خاک اولیه ندارد.
با توجه به موارد فوق الذکر و پاره ای موارد دیگر، اقتصادی ترین راه برای اصاح
خصوصیات نامطلوب یک خاک رسی استفاده از اسید سولفوریک است. با
استفاده از اسید سولفوریک به عنوان یک ماده اصلاحی پس از دو تا سه تکرار
نفوذپذیری خاک افزایش یافته و مشکل تهویه خاک هم همزمان مرتفع میشود.
با بهبود وضعیت تهویه یک خاک رسی، شرایط رشد و توسعه بخش مهمی از
عوامل ایجاد کننده بیمار یهای خا کزاد ازبین میرود.
